گروههای مواد غذایی

بطور کلی 6 گروه در نظر گرفته میشود:

1) کربوهیدرات یا قند

2) پروتئین

3) چربی

4) ویتامین

5) املاح

6) آب

برای دستیابی به به کلیه مواد غذایی، مواد خوراکی به 6 گروه تقسیم میشوند:

1) لبنیات:

تامین کننده اصلی کلسیم وویتامینB2 . مورد نیاز بدن. تقریبا بدون مصرف این گروه، دستیابی به میزان مورد تیاز کلسیم و ویتامین B2 از دیگر مواد غذایی امکان ندارد. کره و خامه و کشک در این گروه قرار نمیگیرند. میزان مصرف برای بزرگسالان متوسط

2) گوشت:

در این گروه انواع گوشت مرغ ماهی و تخم مرغ جای میگیرند. مصرف این گروه برای تامین پروتئین و در حقیقت اسیدهای امینه، ضروری است. با افزایش مصرف این دسته از مواد نیاز به ویتامین B6 نیز بیشتر میشود. موادی چون سوسیس و کالباس معمولا دارای درصد چربی بالایی هستند و در این گروه قرار نمیگیرند.

1-کربوهیدرات

به این مواد قند نیزگفته میشود.عمل اصلی این گروه تولید انرژی است.. قندها به دو گروه ساده و پیچیده میشوند.قندهای ساده مثل شکر وعسل که مصرف بسیار کم آنها قابل قبول است. قندهای پیچیده که در این گروه موادی چون نان، برنج، سیب زمینی، قرار میگیرند.

میزان مصرف این دسته با توجه به میزان کل انرژی مشخص میشود.

2-پروتئین

در حقیقت بدن ما به اسید های امینه نیاز دارد. یک زنجیره پروتئین از صدها و هزاران اسید امینه که به یکدیگر متصل شده اند تشکیل شده است. حدود 20 یا 21 اسید امینه وجود دارند که در کلیه بافتها در ساختمان سازی شرکت میکنند. بدن انسان قادر به ساختن 12 مورد از این اسیدهای امینه میباشد.8 مورد باقیمانده بایستی تقربا هر روز از طریق مواد غذایی وارد بدن شوند.

کمبود و ازدیاد پروتئین دریافتی

در حقیقت هر روز مقداری از پروتئینهای بدن تجزیه شده و از طریق ادرار بصورت ماده ای بنام کراتین دفع میشود. اگر این پروتئین از دست رفته جایگزین نشود، مشخص است که بافتها تحلیل میروند واگراین حالت ادامه پیدا کند سو تغیه شدید پیش میاید. جالبتر اینکه، میزان دریافتی پروتئین، از این میزان ازدست رفته اجباری نباید بشتر شود. چراکه میزان زیاد تر آن در ساختمان سازی شرکت نکرده و ذخیره نیز نمیشود بلکه در بدن سوخته شده و تولید انرژی میکند.

سوختن پروتئین از یک طرف مواد زائدی چون اسید اوریک تولید میکند که دفع آن فشار زیادی به کلیه میآورد و از طرف دیگر ازدیاد انرژی منجر به ازدیاد بافت چربی میشود.

میزان نیاز به پروتتین

این میزان باتوجه به وزن، قد، سن، میزان تحرک و حالت فیزیولوژیک تعیین میشود.حالت فیزیولوژیک چنین تعریف میشود که در بعضی از شراط مثل استرس حاصل از خوشحالی و یا ناراحتی، ورزش و بیماری و در ژنان، بارداری، یا میزان دفع افزایش میابد و یا ساختمان سازی افزایش میابد. در این حالت میزان دریافتی بایستی افزایش یابد. برای یکفرد بزرگسال معمولا .0.8 گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن پروتئین در نظر گرفته میشود.

منابع پروتئین

همانطور که قبلا گفته شد بدن انسان قادر به ساختن 8 اسید امینه نمیباشد. این 8 اسید امینه یا اسیدهای امینه ضروری فقط در منابع پروتئین حیوانی مثل گوشت انواع حیوانات، لبنات غیر از کره و خامه، و تخم مرغ یافت میشود. منابع گیاهی مقدار بسیار ناچیزی از این اسیدهای امینه را تامین میکنند ولی میتوانند اسیدهای امینه غیر ضروری یعنی همان 12 مود باقیمانده را تامین کنند که البته بدن خود قادر به ساخت انها از دیگر مواد مثل کربوهیدراتها نیز میباشد. یک تخم مرغ متوسط، یک لیوان شیر یا ماست، 30 گرم گوشت (تقریبا معادل اندازه یک قوطی کبریت)، دارای 7 گرم پروتئین میباشند. باید توجه داشت که کلیه این مواد بایستی بصورت مخلوط مصرف شوند و مصرف تنها یک گروه از پروتئینهای حیوانی نمیتواند تضمینی برای دریافت میزان کافی کلیه اسیدهای امینه باشد.

3-چربی

روغنهای مایع

روغنهای جامد

4-ویتامین

ویتاینهای محلول در چربی

ویتاینهای محلول در آب

B1 یا تیامین:

B2 یا ریبو فلاوین:

B6 یا پیردوکسین:

B12 یا کوبال آمین:

اسید فولیک:

اسید پنتوتنیک:

5-مواد معدنی

کلسیم

فسفر

آهن

روی

کروم

6-آب