حفظ عادتهای سالم و مناسب غذایی
برای حفظ عادتهای سالم و مناسب غذایی کار دشواری به نظر میرسد. غذا خوردن که پیش از این یک اولویت مهم محسوب میشد، امروزه به موضوعی جنبی تبدیل شده که توجه زیادی به آن نمیشود. و معمولا در لابه لای کارهای روزانه دیگر گنجانده می شود. علاوه بر این برخی از عادت های غذایی که تصور می کنید موجب کاهش وزن می شوند، در واقع ممکن است منجر به افزایش وزن شوند. در اینجا در راستای توصیه هایی در جهت سلامت شما دوستان عزیز به برخی از این عادت های نادرست تغذیه ای اشاره ای داریم که به شرح زیر است :
1- نخوردن صبحانه
نخوردن صبحانه یک اشتباه بزرگ است. صبحانه سالم نه تنها باعث افزایش انرژی و بازشدن فکر و ذهـن می شود، بلکه موجب انتخاب و مصرف مناسب وعده های غذایی دیگر در ادامه روز خواهد شد. همچنین خوردن صبحانه ممکن است به شما در مـصرف کمتر کالری در ادامه روز کمک نماید. یک تحقیق دانشگاهی نشان داده که مصرف مقدار کالری مشخص در ابتدای روز اثر سیرکنندگی بیشتری نسبت به مصرف همان مقدار کالری در ساعت های دیرتر خواهد داشت که این امر موجب کاهش مجموع کالری مصرفی در روز می شود.
راه حل این اشتباه آن است که خوردن صبحانه مناسب احتمال بکارگیری عادت های نادرسـت غذایی را در وعده های دیگر کاهش می دهد. صبحانه را کامل صرف نمایید. از مواد لبنی کم چرب، تخم مرغ و نان های سبوس دار استفاده کنید.
2- غذا خوردن پیش از خواب
اگر می خواهید خوابهای شیرین ببینید، پیش از خواب از غذا خوردن دوری کنید. با اینکه نتایج قطعی مبنی بر افزایش وزن بر اثر خوردن غذا پیش از خواب وجود ندارد، پرخوری، مصرف غذاهای ادویه دار و چرب، یک تا سه ساعت پیش از وقت خواب منجر به کاهش کیفیت و مدت خواب و موجب کسالت، خـستگـی و کوفـتگی در روز بعد خواهد شد.
خوردن غذاهای چرب پیش از خواب سبب کند شدن تخلیه معده و تشدید سوءهاضمه و مصرف غذاهای ادویه دار منتهی به صدمات و سوزش های قلبی و نیز سوء هاضمه خواهد شد. سعی کنید حداقل چهار ساعت قبل از خواب اقدام به خوردن غذا نموده و چنانچه پیش از خواب احساس گرسنگی کردید مقداری میوه جات تازه مصرف نمایید.
3- پرخوری
شاید اگر پرخوری های رایج مربوط به سبزیجات می شد، متخصصان تغذیه مشکلی با این نوع خوردن پیدا نمی کردند، اما متاسفانه پرخوری معمولا در مورد غذاهای چرب و نشاسته دار نمودار می شود. زیاده روی در این نوع مواد غذایی منجر به افزایش وزن و نارضایتی شده و جنبه اجتماعی خوشایندی به دنبال نخواهد داشت.
وعده های غذایی خود را به جای سه وعده پرحجم به پنج یا شش وعده کم حجم تر تقسیم کنید. خوردن غذاهای سالم و کم حجم حاوی کربوهیدراتهای کمپلکس و پروتئین در طول روز نه تنها اشتهای شما را کنترل می کند، بلکه احتمال پرخوری را نیـز کـاهـش خواهـد داد. تعدد وعده های غذایی همچنین باعث سوزانده شدن مقدار بیشتری کالری می شود؛ چرا که متابولیسم بدن همواره به فعالیت می پردازد.
4- گرسنه ماندن
برخلاف تصور، گرسنه ماندن باعث می شود وزن بدن به دلیل ذخیره سازی چربی افزایش پیدا کند. هنگامی که برای مدتی طولانی غذا نمی خورید، بدن شما به دلیل محروم ماندن از مواد غذایی دچار آشفتگی می شود و در انتها هنگامی که دوباره شروع به خوردن می کنید، بدن شما گمان می کند که باید کالری مصرفی را به چربی تبدیل نماید چون نمی داند چقدر طول می کشد که دوباره غذا بخورید. بنابراین چربی ها با شما باقی می مانند.
اگر هدفتان از گرسنگی کشیدن، کاهش وزن است باید در برنامه رژیمی خود تجدید نظر نمایید. به جای گرسنگی یک برنامه مناسب ورزشی برای خود تعیین کرده و بـیشـتـر بـه باشگاه بروید. از میوه جات، سبزی جات، حبوبات، گوشتهای کم چرب و ماهی استفاده کنید. سعی کنید چهار یا پنج بار در هفته طبق یک برنامه منظم ورزش نمایید. بهترین روش کاهش وزن، تمرینات مرتب و رژیم غذایی مناسب است و نه محـروم کـردن بـدن از مواد غذایی مورد نیاز آن هم به مدت طولانی.
5- انجام کاری دیگر در حین غذا خوردن
نه تنها پرداختن به کاری دیگر همزمان با غذا خـوردن مـوجب ریخت و پاش آن در اطراف شما می شود، بلکه به پرخوری و در نتیجه افزایش وزن نیز منجر خواهد شد. اگر هنگام تماشای تلویزیون، صحبت با تلفن و یا بازی ویدئویی، مشغول غذا خوردن شوید، این عوامل خارجی پرت کننده حواس باعث می شوند شـما توجه کمتری به گـرسنگی و نشانه های سیرشدن که بیان کننده کافی بودن مقدار غذا و احساس سیری می باشند، نمایید. به علاوه وقتی در حین انجام کاری شروع به غذا خوردن می کنید، دیگر توان توقف نخواهید داشت؛ چرا که عمل خوردن تبدیل بـه حرکتی غیرهوشیارانه و مکانیکی بدون توقـف می شود.
سعی کنید در هر لحظه فقط روی یک چیز تمرکز نمایید. چرخ زدن در آشپزخانه هـنگام صحبت با تلفن ایده مناسبی نیست. اگر فقط می خواهـید دست یا دهانتـان مشغول باشد، سرگرمی غیر از مواد خوراکی پیدا کنید. مثلا آدامس بجوید یا سازی بنوازید.
6- سریع غذا خوردن
زندگی بسرعت می گذرد. ولی آیا دوست دارید زندگی شما نیز سریع تمام شود؟ بعید اسـت. دفعه بعد سعی کنید، غذای خود را آهسته تر بخورید چون سریع غذا خوردن کمکی به شما نکرده و برعکس باعث افزایش وزن می شود. از زمان شروع غذا تقریبا 20 دقیقه طول می کشد که علائم سیری به مغز برسند بنابراین اگر شما ظرف پنج یا شش دقیقه غذای خود را تمام کنید، مغز فرصتی پیدا نمی کند که به بدنتان بگوید که سیر شده اید و این باعث زیاده خوری و پر کردن معده بیش از مقدار مورد نیاز خواهد شد.
آهسته غذا بخورید، آرام باشید، خوب بجوید و از مزه غذا لذت ببرید. به این صورت مغز شما متوجه می شود که در حال غذا خوردن هستید و بنابراین می تواند به بدنتان بگوید که سیر شده اید.
7- نخوردن آب به اندازه کافی
آب مایعی حیات بخش برای همه موجودات طبیعت از جمله انسان است. نکته جالب اینجا است که ننـوشـیدن مقدار کافی آب در طول روز متابولیسم و سـوخت ساز بدن را کنـد نموده و مـمکن است باعث اضافه وزن نیز بشود. آب ماده ای ضروری برای فعالیتهای متابولیک بدن، از جمله سوزاندن کالری، محسوب می شود.
تا زمانی که در کویر زندگی نمی کنید، آب فراوانی اطراف شما وجود داشته و باید زیاد از آن بنوشید. هشت تا 10 لیـوان و اگر ورزش می کنید حتی بیشتر از این مقدار آب بنوشید. خوردن آب به جای انـواع نـوشـابه نیز بسیار مناسـب است. نوشابه ها معمولا زودتر احساس تشنگی را نسبت به آب از بین می برند و دارای کالری های بی ارزش بوده و باعث می شوند بعد از 30 دقیقه مجددا احساس گرسنگی کنید.
8- نخوردن میوه و سبزیجات به مقدار کافی
بسیاری از مواد غذایی مورد نیاز بدن در انواع میوه و سبزی وجـود دارند که امتناع از خوردن آنها باعث کمبودها و مشکلاتی در بدن خواهد شد.
تنها راه تامین مواد معدنی و ویتامینهای مورد نیاز بـدن، مصرف میوه و سبزیجات تازه و خالص می باشد. بنابراین باید سعی شود این مواد را جزء لاینفک رژیم غذایی قرار داده و همیشه به مقدار کافی از آنها استفاده نمایید.
9- خوردن تنقلات هنگام گرسنگی
خوردن تنقلات هنگام گرسنگی باعث ایجاد عادتهای غذایی ناسالم می شود. استفاده از مواد غذایی کم ارزش و شکم پرکن مانند شکلات، چیپس و پفک، تنـها باعث برهم خوردن رژیم غذایی شده و مشکلاتی را برای بدن به همراه خواهد داشت.
با شکم سیر از خانه خارج شوید. گرسـنگی ممکن است منجر بـه خریدن و خوردن تنقلات شود. شکلات، پفک و چیپس هیچ کدام نمی توانند جای یک صبحانه، نهار و شام سالم و رضایت بخش را بگیرند.
بنابراین خوب بخورید تا خوب زندگی کنید. برنامه های غذایی ساده و دخیل نمودن خوردنی های سبک و سالم می تواند دنیایی از تغییرات در رژیم غذایی ایجاد کند. متناسب بمانید، انرژی خود را افزایش دهید و از غذا خوردن لذت ببرید.